"W 23 rzeczach, których nie mówią ci o kapitalizmie", koreański ekonomista, pracownik Uniwersytetu Cambridge Ha-Joon Chang stwierdza, że neoliberalni ekonomiści nie mówili nam prawdy, albo przynajmniej całej prawdy, o ekonomii. Czytelnik jego książki nie musi w pełni zgadzać się z tezami autora. Wystarczy, aby lektura "23 rzeczy" była zaczątkiem głębszej refleksji nad otaczającym nas system ekonomicznym i zachęciła czytelnika do większego zaangażowania się w życie gospodarcze społeczeństwa. Ha-Joon Chang chce pobudzić swoich czytelników do, jak sam to ujął, „aktywnego obywatelstwa gospodarczego”.

Autorka bestselleru „No Logo” wysuwa koncepcję, iż przewroty, bądź gwałtowne przemiany ekonomiczne, coraz to obserwowane w różnych obszarach geograficznych – czy to w krajach tzw. trzeciego świata, czy też w zastałych i zaskorupiałych gospodarkach zachodu - nie są wcale następstwem zmiany myślenia w tych społeczeństwach i wynikiem demokratycznego przyzwolenia czy gotowości ludności, lecz rezultatem siłowej manipulacji, wykorzystującej stan szoku w następstwie jakiegoś traumatycznego wydarzenia – wojny, przewrotu politycznego, katastrofy naturalnej (powodzie, huragany, trzęsienia ziemi, itp.), czy też dramatycznej zapaści gospodarczej – by, niejako z zaskoczenia, wprowadzić neoliberalną politykę wolnego rynku, mającą w efekcie wzbogacać wielkie korporacje, a nie przeciętnego obywatela. Irak ogarnia wojna domowa. Korzystając z chaosu, amerykańska administracja wprowadza nowe przepisy prawa, które pozwalają koncernom naftowym takim jak Shell czy BP uzyskać kontrolę nad irackimi zasobami ropy naftowej. Zamachy z 11 września 2001 roku. Administracja Busha w tajemnicy zleca natychmiast firmom Halliburton i Blackwater prowadzenie „walki z terroryzmem”. Potężne tsunami dewastuje wybrzeża Azji Południowo-Wschodniej. Zanim mieszkańcy otrząsną się z szoku, tamtejsze dziewicze plaże zostają wystawione na sprzedaż. Huragan Katrina wypędza z domów tysiące mieszkańców Nowego Orleanu. Kiedy próbują wrócić do swego dawnego życia, okazuje się, że nie będzie już mieszkań socjalnych, a państwowe szpitale i szkoły nie zostaną ponownie otwarte. Nie trzeba się dziwić, że "Doktryna szoku" wywołała swymi koncepcjami prawdziwy szok wśród komentatorów politycznych, dziennikarzy i, oczywiście, ekonomistów! Od momentu wydania książka doczekała się ogromnej ilości recenzji, komentarzy i artykułów, skutecznie polaryzując opinie.

Wenezuela jeszcze w drugiej połowie XX wieku była jednym z najzamożniejszych państw Ameryki Południowej. Dziś to kraj pogrążony w głębokim kryzysie politycznym, społecznym i gospodarczym. Szaleje hiperinflacja, brakuje wody pitnej i benzyny, nie ma śladu po dawnych bogactwach. „Gorączka złota” to wstrząsający reportaż o tym, że do głębokiego upadku całego kraju nie jest potrzebna niszcząca wojna ani wielka katastrofa naturalna – wystarczą zwykłe zaniedbania i rozwiązywanie problemów na skróty.

Książka Geoffreya Inghama jest dobrym wprowadzeniem w najważniejsze zagadnienia kapitalizmu. Rozpoczyna się od analizy klasycznych teorii kapitalizmu, które można znaleźć w pracach Adama Smitha, Karola Marksa, Maxa Webera, Josepha Schumpetera i Johna Maynarda Keynesa. Każdy z nich kładł nacisk na inne charakterystyczne elementy kapitalizmu - Smith na äniewidzialną rękę rynkuö, Marks na wyzysk robotników, Weber na fundament racjonalności ekonomicznej, a Schumpeter i Keynes na niestabilność, która wynika z zasadniczo monetarnego i finansowego charakteru kapitalizmu. Czerpiąc z tych klasycznych prac, Ingham proponuje zwięzłą analizę podstawowych instytucji kapitalizmu i łączących je zależności. W poszczególnych rozdziałach omawiane są zagadnienia wymiany rynkowej, systemu monetarnego, przedsiębiorstw, rynków kapitałowych i finansowych oraz roli państwa. Wszystkie opierają się na współczesnych materiałach dotyczących najnowszej historii systemu kapitalistycznego, w tym ogromnej inflacji w latach 70. XX wieku i ostrej reakcji neoliberałów, bańki internetowej z końca lat 90. XX wieku, upadku Enronu i innych amerykańskich korporacji oraz rozwoju finansowania przez kapitał prywatny (private equity). Autor zwraca uwagę na związek, jaki zachodzi między globalizacją gospodarczą, nierównością oraz wrażliwością systemów monetarnych i finansowych. Rezultatem jego pracy jest zwięzłe, celne i aktualne podsumowanie najpotężniejszego na świecie systemu gospodarczego, które przyda się studentom i innym zainteresowanym czytelnikom jako bezcenna pomoc we własnych poszukiwaniach.

(...) Co mówi nam Biblia na temat etycznej słuszności twierdzenia, że dwa plus dwa równa się cztery ? Co mówią nam encykliki papieskie na temat sprawiedliwości Prawa Boyle'a, że objętość gazu doskonałego jest odwrotnie proporcjonalna do jego ciśnienia, przy pozostałych czynnikach nie zmienionych? Czy wedle doktryny chrześcijańskiej to w porządku, że atom wodoru ma trzy izotopy, podczas gdy atom fluoru tylko dwa? Albo, przechodząc do mojej działki, czy to chrześcijańskie, czy niechrześcijańskie, że krzywa popytu jest nachylona negatywnie od lewej do prawej?

To nie jest podróż śladem Polski B czy Polski C, bo nie ma sensu dodawać kolejnych liter. To po prostu Polska - oszukana przez Balcerowicza, zachłyśnięta wczesnym kapitalizmem, łatana bez ładu i składu przez kolejne ekipy polityczne. W „Nie ma i nie będzie” autorka jedzie do miast, o których wszyscy słyszeli, ale nikt ich nie odwiedza. Pyta o przemysł, pracę, ale przede wszystkim po prostu o życie. Opowiada o Polsce, która tkwi pomiędzy dawnym a nowym.

Książka o systemie, w którym ktoś taki jak Trump mógł zostać prezydentem. Książka o procesach i prawidłowościach tego systemu, które mimo lokalnych różnic są takie same w Stanach, Polsce i w wielu krajach Europy. Jaki będzie dalszy rozwój wypadków na arenie wewnętrznej w Stanach Zjednoczonych i na arenie międzynarodowej? Naomi Klein nie tylko pomaga zrozumieć, jakie wydarzenia i jakie idee doprowadziły nas do miejsca, w którym się dziś znajdujemy, lecz pokazuje także, jak się z tego miejsca wydostać. Jako obserwatorka procesów społecznych, gospodarczych i politycznych potrafi precyzyjnie opisywać zjawiska, które większość z nas dopiero przeczuwa, i nadawać im nazwy, dzięki którym rozpoznajemy je w naszej rzeczywistości. Od momentu wydania "No logo", debiutu, który odbił się echem na całym świecie, jej głos nie tracił na sile. Odtąd raz na dekadę publikowała książkę diagnozującą najważniejsze problemy społeczno-polityczno-gospodarcze epoki, a jej tezy wywoływały gorącą publiczną debatę.

Tematem zeszytu są wędrujące pojęcia w naukach społecznych.

Od Redakcji Prezentowany zeszyt Przeglądu Socjologicznego jest poświęcony różnym interpretacjom polskiej odmiany kapitalizmu. W szczególności interesuje nas zależność między gospodarką kapitalistyczną a przemianami ustrojowymi po 1989 roku. Jerzy Stachowiak analizuje oryginalną propozycję teoretyczną pod hasłem „nowego ducha kapitalizmu” autorstwa Luca Boltanskiego i Ève Chiapello. Krzysztof Jasiecki omawia różne praktyki współczesnego kapitalizmu jako tło transformacji. Z kolei Adam Mrozowicki pokazuje perspektywę krytyki rynku oraz społeczne nań reakcje. Autor zwraca uwagę na powszechność strategii indywidualistycznych i nowe przejawy reakcji zbiorowej w postaci związkowej lub narodowej. Natomiast Piotr Michoń analizuje ukierunkowanie polityki społecznej wobec dzieci na przygotowanie ich do dorosłego życia w warunkach konkurencji, czemu towarzyszy niedocenianie dzieciństwa jako samodzielnego etapu życia. Jednym z ważnych aspektów polskiego kapitalizmu jest tzw. szara strefa, tzn. funkcjonowanie przedsiębiorstw i zatrudnienia poza legalnymi formami. Przedstawione przez Annę Baczko-Dombi i Annę Gizę wyniki badań wskazują na społeczne ramy i skutki szarej strefy oraz na jej wewnętrzną strukturę i miejsce w porządku społecznym. W artykułach ukazujemy cechy charakterystyczne kapitalizmu nie tyle jako systemu gospodarczego, ile raczej jako skomplikowanego systemu społeczno- -kulturowego. Socjologiczne interpretacje są tu oczywiście cząstkowe, a debata nad nimi jest otwarta. W dziale „Wokół książek” publikujemy dwa zestawy tekstów: polemikę Bartosza Miki i Marty Bucholc, dotyczącą w dużej mierze koncepcji Maksa Webera i jej zastosowania w książce Marty Bucholc Konserwatywna utopia kapitalizmu, oraz eseje Aleksandra Manterysa i Juliusza Gardawskiego na temat pracy zbiorowej pod redakcją Marii Jarosz pt. Polska europejska czy narodowa? Tom dopełnia recenzja książki pod redakcją Kazimiery Wódz pt. Zapomniane miejsca, zapomniani ludzie, poświęconej przemianom kulturowym na Śląsku w związku ze znaczną dezindustralizacją i restrukturyzacją gospodarki tego regionu.

W co wierzy Ameryka? W wolność, sprawiedliwość, kapitalizm, w marzenie, w przyszłość, może nawet nieśmiertelność. W Biblię i rewolwery. Ale przede wszystkim wierzy w samą siebie. Maciej Jarkowiec pokazuje drugą stronę tej amerykańskiej religii. Podważa utarte poglądy i gotowe odpowiedzi. Zanurza się w przeszłości. Opowiada o niej z perspektywy tych, których historia spychała i spycha na margines. Rdzennych mieszkańców kontynentu, czarnych, weteranów. Ową przeszłość konfrontuje ze współczesną Ameryką, która otrząsa się z politycznych kataklizmów, legalizuje marihuanę, tworząc z niej wielki przemysł oraz próbuje za ciężkie pieniądze zapewnić sobie nieśmiertelność. Ale jest w tej opowieści również trzecia Ameryka, z którą autor toczy osobiste boje od dziecka, od momentu, gdy jego rodzice zdecydowali o życiu na różnych kontynentach. Ta, która jest jego drugą ojczyzną.

„Studia Prawno-Ekonomiczne” są jednym z nielicznych w kraju wydawnictw ciągłych, koncentrujących uwagę na problematyce wspólnej dla środowisk ekonomicznych i prawniczych. Na ich łamach wypowiadają się wybitni krajowi przedstawiciele nauk ekonomicznych i prawniczych (blisko 80 profesorów i doktorów habilitowanych), a ponadto debiutujący, utalentowani młodzi pracownicy nauki z terenu całego kraju, są więc wydawnictwem par excellence naukowym. Zasięg oddziaływania czasopisma jest zdecydowanie ponadregionalny. Docierają one nie tylko do środowisk naukowych w całym kraju, ale i do przedstawicieli praktyki, zarówno gospodarczej, jak i obejmującej radców prawnych oraz sądownictwo. Świadczy o tym ogólne zainteresowanie wydawnictwem oraz pozyskiwanie przez Redakcję coraz to nowych autorów, chętnych do publikacji swoich artykułów. W ostatnich latach „Studia Prawno-Ekonomiczne” goszczą na swoich łamach osoby rozpoczynające swoją karierę zawodową w innych ośrodkach akademickich. Są także jedną z ważniejszych pozycji wymiany międzybibliotecznej.

Kolejna po „No Logo” i „Doktrynie szoku” książka Naomi Klein. Dopełnia trylogię, w której autorka stawia diagnozę kryzysów współczesnego świata, ukazując przy tym drogi ich przezwyciężania. W „To zmienia wszystko. Kapitalizm kontra klimat” Klein podejmuje temat dotyczący największego zagrożenia, przed ktorym kiedykolwiek stanęia ludzkość. Zmiany klimatu to dla naszej cywilizacji dzwon na trwogę. Trzeba zmienić świat, zanim on sam zmieni się tak, że nikt nie będzie już bezpieczny.